Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) opublikowała nowy raport na temat stanu klimatu w roku 2022, ostrzegając, że Ameryka Łacińska i Karaiby stoją w obliczu „błędnego koła spirali skutków” przyspieszonego ocieplenia i podnoszenia się poziomu mórz.
Raport, który został zaprezentowany w Hawanie na Kubie 5 lipca 2023 r., pokazuje, w jaki sposób region został dotknięty ekstremalnymi wstrząsami pogodowymi i klimatycznymi, z których wiele było spowodowanych długotrwałym zjawiskiem klimatycznym La Nina i klimatem wywołanym przez człowieka zmiana.
Raport ostrzega również, że „nowo przybyłe El Nino podkręci temperaturę i przyniesie ze sobą bardziej ekstremalne warunki pogodowe”
Susze i pożary
Według Phys.org jednym z głównych skutków zmian klimatu w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach jest wzrost susz i pożarów, które mają poważne konsekwencje dla zasobów wodnych, rolnictwa, produkcji energii i różnorodności biologicznej .
Według raportu WMO okres od 1991 do 2022 roku wykazywał średni trend ocieplenia o około 0,2 stopnia Celsjusza na dekadę (wyższy w Meksyku i na Karaibach) – najwyższy wskaźnik w historii.
Doprowadziło to do wyjątkowo wysokich temperatur, niskiej wilgotności powietrza i dotkliwej suszy w wielu częściach regionu.
Na przykład dorzecze Parana-La Plata, które obejmuje obszary Boliwii, Brazylii, Paragwaju, Urugwaju i Argentyny, doświadczyło najgorszej suszy od roku 1944.
Niskie przepływy w rzekach zmniejszyły produkcję energii wodnej, zmuszając kraje do zastąpienia wodnych źródeł energii zanieczyszczającymi paliwami kopalnymi.
Chile zmaga się z trwającą od 14 lat mega-suszą – najpoważniejszą w regionie od ponad 1000 lat. Topnienie lodowców pogorszyło się, a latem roku 2022 prawie całkowicie zanikła pokrywa śnieżna w lodowcach andyjskich.
Susze zwiększyły również ryzyko pożarów, które osiągnęły rekordowy poziom w krajach takich jak Argentyna i Paragwaj.
Pożary z kolei przyczyniły się do ocieplenia planety emisjami dwutlenku węgla, które osiągnęły najwyższy poziom od 20 lat, „zatrzymując się w jeszcze wyższych temperaturach”.
Powodzie i osunięcia ziemi
Według Daily Tribune, kolejnym skutkiem zmian klimatu w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach jest wzrost powodzi i osunięć ziemi, które spowodowały setki ofiar śmiertelnych i miliardy dolarów strat.
Raport WMO przypisuje te zdarzenia ulewnym deszczom wywołanym zjawiskami atmosferycznymi, takimi jak cyklony tropikalne, zimne fronty i burze konwekcyjne.
Na przykład w listopadzie 2022 r. huragan Iota uderzył w Amerykę Środkową jako burza piątej kategorii, powodując rozległe zniszczenia i przemieszczenia w Nikaragui, Hondurasie, Gwatemali i Kolumbii.
Był to drugi duży huragan, który nawiedził ten region w ciągu dwóch tygodni, po huraganie Eta. W styczniu 2023 r. seria zimnych frontów przyniosła ulewne deszcze do południowo-wschodniej Brazylii, powodując powodzie i osunięcia ziemi, które zabiły ponad 50 osób i dotknęły ponad 30 000.
W marcu r. 2023 ulewne deszcze spowodowane przez system burz konwekcyjnych wywołały gwałtowne powodzie i lawiny błotne na północnym wybrzeżu Peru, zabijając co najmniej 10 osób i dotykając ponad 100 000.
Adaptacja i łagodzenie
Raport WMO wzywa do podjęcia pilnych działań w celu przystosowania się i złagodzenia skutków zmian klimatu w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach.
Podkreśla potrzebę ulepszenia systemów wczesnego ostrzegania przed poważnymi zjawiskami pogodowymi, które obecnie dotyczą tylko około 60 procent ludności w regionie.
Wzywa również kraje do wdrożenia polityk i środków w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i zwiększenia odporności na wpływ klimatu.
W raporcie zwrócono uwagę na kilka przykładów dobrych praktyk w regionie, takich jak plan Kostaryki mający na celu osiągnięcie neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 r., inicjatywa Kolumbii polegająca na przywróceniu 8 milionów hektarów zdegradowanych terenów do 2030 r. oraz wysiłki Kuby na rzecz ochrony raf koralowych przed blaknięciem.
Uznaje również rolę współpracy i integracji regionalnej w stawianiu czoła wspólnym wyzwaniom związanym ze zmianą klimatu.
Raport poprzedza konferencję klimatyczną ONZ (COP26), która odbędzie się w Glasgow w Szkocji w listopadzie r. 2023.
Konferencja ma na celu przyspieszenie działań na rzecz realizacji celów Porozumienia Paryskiego i Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu.
Opracowanie: irme.pl