Światowy Dzień Morza, który obchodzimy 17 marca, ma na celu uświadomienie, że morza są wspólnym dobrem, a ochrona środowiska morskiego powinna być przedmiotem zainteresowania i odpowiedzialności nie tylko rządów czy instytucji, ale także całej ludzkiej społeczności.

Dzień obchodów jest datą podpisania w roku 1948 Konwencji, na mocy której powołano Międzynarodową Organizację Morską (IMO), wyspecjalizowaną agendę Narodów Zjednoczonych.

Należą do niej obecnie 172 państwa.

W ramach ochrony środowiska morskiego, organizacja reguluje zasady użytkowania transportu morskiego po to, by przeciwdziałać generowanym przez niego zanieczyszczeniom.

Zajmuje się również bezpieczeństwem na morzu oraz problemami ludzi zamieszkujących w jego bezpośrednim sąsiedztwie.

Światowy Dzień Morza ustanowiony został przez sekretarza generalnego Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) w Londynie.

Konwencja ta została podpisana 17 marca roku 1958.

W tym dniu warto zwrócić uwagę na problemy z jakimi zmaga się jedno z najmłodszych mórz na świecie, które powstało ok. 10 tys. lat temu z wód topniejącego lodowca – Morze Bałtyckie.

Nad Bałtykiem położonych jest 9 wysoko uprzemysłowionych krajów, które zamieszkuje ponad 85 milionów ludzi, co ma negatywny wpływ na jego środowisko.

Intensywne rybołówstwo i transport morski, wysoka ilość związków organicznych spływających z lądu potęgująca zjawisko eutrofizacji, rozwój turystyki nasilający degradację wybrzeży – to wszystko sprawia, iż Morze Bałtyckie, jak nigdy wcześniej, potrzebuje zrównoważonego podejścia do ochrony jego wód.|

Morza są częścią oceanów.

Ich wody są bezpośrednio połączone z oceanami i mieszają się.

W przypadku mórz śródlądowych wymiana ta następuje przez wąskie cieśniny i jest utrudniona, jednak większość to morza otwarte, przybrzeżne lub międzywyspowe.

Granice niektórych mórz trudno wydzielić od oceanów, np. Morze Sargassowe, znajdujące się w obrębie Oceanu Atlantyckiego, wyznaczają jedynie oceaniczne prądy.

Wszystko, co dzieje się z oceanami, dotyczy również mórz, które są ich miniaturowym odbiciem.

Morze Bałtyckie boryka się z wieloma problemami, a ich główną genezą często bywa intensywna działalność człowieka.

Najpoważniejszym wyzwaniem środowiskowym z jakim zmaga się dzisiaj Bałtyk jest zjawisko eutrofizacji.

Zbyt duża ilość substancji biogennych, czyli związków azotu i fosforu, trafia do morza głównie z gospodarstw rolnych, przez co zakwity glonów i sinic są coraz bardziej intensywne podczas lata.

Konsekwencją tego procesu jest powiększanie się zasięgu ,,martwych stref”, czyli beztlenowych przydennych obszarów, gdzie zamiera wszelkie życie.

Sektor rolnictwa może jednak znacznie ograniczyć ilość zanieczyszczeń emitowanych do wód.

Jak pokazuje organizowany od roku 2009 konkurs WWF na Rolnika Roku regionu Morza Bałtyckiego wiele gospodarstw podejmuje aktywne działania w celu zniwelowania tej emisji i zmierza w kierunku rolnictwa przyjaznego środowisku.

Dzięki takim praktykom jest szansa na ograniczenie eutrofizacji, która prowadzi nie tylko do powiększania zasięgu pustyń tlenowych, ale także do zamykania kąpielisk z powodu zakwitów sinic.

Zagubione narzędzia połowowe, tzw. sieci widmo są bardzo poważnym problemem środowiskowym na całym świecie, także w Morzu Bałtyckim.

Stanowią one ok. 27% odpadów morskich znalezionych na europejskich plażach.

Pomimo zwiększonej świadomości oraz powszechnej dostępności nowoczesnych technologii nawigacyjnych, sieci rybackie nadal gubione są w Morzu Bałtyckim w szacowanej liczbie ok. 5.000 – 10.000 rocznie.

Po zagubieniu, sieci dalej robią to, do czego zostały stworzone – łowią.

Szacuje się, że ich łowności w pierwszych miesiącach po zagubieniu wynosi ok. 20%.

Oprócz ryb, ofiarami zagubionych sieci padają inne zwierzęta morskie, m.in. ssaki i ptaki.

Złapane w niewidzialną pułapkę giną w cierpieniach, po czym ulegają rozkładowi.

Sieci widmo zalegając latami na dnie morza lub dryfując w toni wodnej, rozpadają się na mikrocząstki plastiku.

Te drobiny mogą dostawać się do łańcucha pokarmowego, a finalnie trafiać również na nasze stoły.

Celem Światowego Dnia Morza jest uświadomienie, że morza są wspólnym dobrem, a ochrona środowiska morskiego powinna być przedmiotem zainteresowania i odpowiedzialności tak rządów czy instytucji, jak i społeczności ludzi.