CzłowiekEkologia

Co nas truje w domu?

Materiały ekologiczne

Sezon remontów w pełni

Tymczasem okazuje się, że wiele wykorzystywanych w Polsce materiałów budowlanych może oddziaływać na nasze zdrowie, często nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy!

Z reguły na ich niekorzystne działanie narażeni są przede wszystkim alergicy, chociaż nie brakuje również osób bardziej wrażliwych na konkretne rodzaje chemikaliów.

System kontroli jakości materiałów budowlanych

W przypadkach niektórych produktów zagrożenie występuje jedynie w procesie budowy czy remontu, a sama ich codzienna eksploatacja nie jest groźna.

Czy jest się zatem czym martwić?

Materiały budowlane dostępne na naszym rynku muszą spełniać normy jakości i bezpieczeństwa użytkowania.

Świadectwem ich spełniania jest znak „CE” (Conformite Européene).

Oznaczone nim produkty przeszły właściwe analizy i badania.

Część materiałów budowlanych posiadać może również ocenę techniczną, normę techniczną oraz deklarację właściwości użytkowych, opisującą m.in. typ produktu, system ocen i weryfikacji stałości ich właściwości, daty wydania norm, dane producenta itp.

Tak ścisły system kontroli jakości materiałów budowlanych nie oznacza jednak, że są one całkowicie wolne od szkodliwych substancji.

Zapewnia jednak, że ich stężenia są zgodne z wymogami, a co za tym idzie – obojętne dla organizmu i z reguły niegroźne.

Tego samego nie można powiedzieć o materiałach niskiej jakości lub pochodzących z nieznanego źródła, dlatego tak istotne jest, by sprawdzać tworzywa, które kupujemy.

Znak CE

Co oznacza znak CE?

Znak CE umieszczany na produktach informuje, że ich producent deklaruje, że oznakowany wyrób spełnia wymagania dyrektyw tzw. „Nowego Podejścia” Unii Europejskiej (UE), zapewnia użytkownika/konsumenta o bezpieczeństwie użytkowania.

Trzeba jednak uważać, bo znak CE jest niemal identyczny ze znakiem oznaczającym China Export.

Skrót CE pochodzi od francuskich słów Conformité Européenne, co w języku polskim oznacza: zgodny z dyrektywami Unii Europejskiej.

Symbol CE daje gwarancję, że wyrób przeszedł pozytywnie specjalistyczne badania i spełnia przewidziane dla niego podstawowe normy jakości i bezpieczeństwa zawarte w tzw. Dyrektywach Nowego Podejścia.

Dotyczą one zagadnień związanych z bezpieczeństwem użytkownika, ochroną zdrowia i środowiska naturalnego we wszystkich etapach wytwarzania oraz określają zagrożenia, które producent powinien wykryć i wyeliminować.

Znak CE jest potrzebny, aby produkt mógł swobodnie przepływać między krajami.

To sami producenci muszą zadbać o to, by urządzenie spełniało wymagania obowiązującej dyrektywy Unii Europejskiej.

Wymóg oznakowania symbolem CE nie jest obowiązkowy dla wszystkich produktów, tylko tych, które bezpośrednio mogą zagrażać zdrowiu, czyli m.in.: wyrobów elektrycznych, elektronicznych czy zabawek.

Obowiązek jego stosowania dla tych kategorii wyrobów jest obwarowany prawnie, a za odstępstwa od niego grożą konsekwencje karne.

Podział materiałów budowlanych

Materiały budowlane można podzielić na takie, które oddziałują bezpośrednio i przez promieniowanie.

Do pierwszej grupy należą substancje pylaste lub wydzielające gazy; do drugiej – materiały promieniotwórcze, zawierające izotopy radu, potasu czy toru.

Źródłem promieniowania są żużlobeton, cegły i kamienie naturalne. Radioaktywny radon może kumulować się w zamkniętych i źle wentylowanych pomieszczeniach – szczególnie piwnicach i poddaszach.

Stosowanie azbestu w branży budowlanej już dawno zostało zakazane.

To nie oznacza jednak, że w ogóle nie występuje on na terenie naszego kraju – wciąż można się na niego natknąć w starych zabudowaniach.

Wyprodukowane z niego płyty nie stwarzają zagrożenia, dopóki nie zacznie się ich demontować i nacinać; najniebezpieczniejszy, rakotwórczy jest ich pył.

Toksyczne kadm i ołów bywają wykorzystywane do produkcji okien PCW, poza tym ołów był składnikiem niektórych farb.

Dawniej w krajach anglosaskich do produkcji farb o zielonej barwie używano arszeniku – dlatego kolor ten uważa się za śmiercionośny i pechowy.

Związki szkodliwe dla zdrowia ludzkiego

Formaldehyd stosowany jest do produkcji farb, klejów, barwników oraz lakierów.

Syntetyczne, lepkie żywice są dalej wykorzystywane jako spoiwa przy produkcji sklejek, płyt wiórowych, pilśniowych, paździerzowych, MDF.

Z upływającym czasem z mebli wydziela się go coraz mniej.

Formaldehyd w kontakcie ze skórą powoduje uczulenia i podrażnienia. Nieduże stężenia mogą wywoływać bóle głowy, uczucie duszności, kołatanie serca.

Poza tym jest podejrzewany o działanie rakotwórcze.

Równie groźne co formaldehyd, są też toluen, benzen oraz ksylen, także obecne w żywicach syntetycznych, klejach i farbach.

Są szkodliwe dla układu oddechowego, krwionośnego, nerwowego, odpowiedniego, mogą powodować podrażnienia i bóle głowy.

Niekorzystne właściwości ma również chlorek winylu, wykorzystywany w produkcji okien i okładzin podłogowych.

W stężeniach użytych w produkcji mebli i elementów wykończenia wnętrz może działać drażniąco i wpływać na wystąpienie alergii lub astmy.

Z niektórych wypoczynków wydzielają się fenole, również o potencjalnym drażniącym działaniu.

Inne czynniki

Poza technologią produkcji, na mniej lub bardziej szkodliwe właściwości materiałów budowlanych i emisję szkodliwych związków wypływ mają czas użytkowania, temperatura oraz wilgotność.

Z tego względu niektórzy producenci obejmuje swoje wytwory okresem karencji warunkującej dopuszczalny czas ich używania.