W miastach, gdzie dominują beton i szkło, potrzeba zieleni i świeżych produktów staje się coraz bardziej odczuwalna.

Rozwój miejskiego ogrodnictwa to odpowiedź na te potrzeby.

Miejskie ogrodnictwo, zwane także urban farmingiem, to trend, który zyskuje na popularności na całym świecie. Jest to nie tylko sposób na samodzielną uprawę jedzenia, ale także kluczowy element zazieleniania przestrzeni miejskich, poprawy jakości życia mieszkańców oraz walki z negatywnymi skutkami urbanizacji.

Korzyści miejskiego ogrodnictwa

1. Dostęp do świeżych produktów Jednym z głównych motywatorów do zakładania ogrodów miejskich jest chęć dostępu do zdrowej, lokalnej żywności. W miastach, gdzie świeże produkty często są drogie, a ich jakość bywa niższa z powodu transportu i przechowywania, własna uprawa warzyw i owoców daje gwarancję świeżości. Mieszkańcy miast coraz częściej sadzą na balkonach, dachach czy w ogrodach wspólnotowych różne gatunki roślin, takie jak pomidory, zioła, sałaty czy truskawki, co pozwala na dostęp do zdrowego jedzenia bez pośredników.

2. Zmniejszenie śladu węglowego Transport żywności na długie dystanse przyczynia się do emisji gazów cieplarnianych. Uprawiając jedzenie w mieście, można znacząco zmniejszyć te emisje, ponieważ produkty są spożywane tam, gdzie zostały wyprodukowane. Ponadto, miejskie ogrody sprzyjają zrównoważonemu gospodarowaniu zasobami wodnymi i zmniejszeniu zużycia chemikaliów, co dodatkowo wpływa na środowisko.

3. Poprawa jakości życia Zieleń miejska, nawet w postaci niewielkich ogródków na dachach czy tarasach, ma pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne mieszkańców. Rośliny pomagają redukować stres, poprawiają nastrój i wspierają poczucie wspólnoty. Wspólne ogrody miejskie stają się miejscem spotkań, wymiany doświadczeń i współpracy między mieszkańcami, co sprzyja budowaniu więzi sąsiedzkich.

4. Zazielenienie przestrzeni miejskich Miasta borykają się z problemem wyspy ciepła, gdzie betonowe powierzchnie pochłaniają i emitują więcej ciepła niż zielone tereny. Miejskie ogrodnictwo może częściowo rozwiązać ten problem, wprowadzając więcej roślinności do przestrzeni zurbanizowanych. Rośliny pochłaniają ciepło, produkują tlen, a także filtrują powietrze, co poprawia jego jakość. Dzięki ogrodom na dachach czy ścianach, zieleń może być wprowadzana nawet w miejscach, gdzie brakuje tradycyjnych terenów zielonych.

5. Edukacja ekologiczna i świadomość społeczna Uprawa roślin w mieście to także świetny sposób na edukację mieszkańców, zwłaszcza dzieci, w zakresie ekologii, rolnictwa i zrównoważonego rozwoju. Dzieci, które uczestniczą w zakładaniu ogrodów czy zbieraniu plonów, uczą się, skąd pochodzi jedzenie i jak ważne jest dbanie o środowisko. Tego typu inicjatywy często wiążą się także z promocją kompostowania i gospodarki obiegu zamkniętego, co sprzyja budowaniu bardziej świadomego społeczeństwa.

Przykłady miejskiego ogrodnictwa

Miejskie ogrodnictwo przybiera różnorodne formy, dostosowane do warunków panujących w mieście.

Popularnym rozwiązaniem są ogrody społeczne, które tworzone są na terenach miejskich, często zaniedbanych lub opuszczonych.

Są to przestrzenie, w których mieszkańcy wspólnie uprawiają warzywa, owoce i zioła, dzieląc się pracą i plonami.

W wielu miastach powstają także ogrody na dachach budynków, co pozwala efektywnie wykorzystać dostępne powierzchnie, a także wertykalne farmy, które mogą być zakładane nawet na ścianach budynków.

Coraz większą popularność zdobywają także farmy hydroponiczne, które nie wymagają gleby, a rośliny rosną w wodzie wzbogaconej o składniki odżywcze.

Tego typu uprawy są wydajne i mogą funkcjonować w zamkniętych pomieszczeniach, co jest korzystne w przypadku ograniczonej przestrzeni miejskiej.

Wyzwania i przyszłość miejskiego ogrodnictwa

Chociaż miejskie ogrodnictwo przynosi liczne korzyści, to nie jest wolne od wyzwań.

Problemy związane z ograniczoną przestrzenią, zanieczyszczeniem powietrza oraz brakiem odpowiednich regulacji prawnych mogą stanowić przeszkodę dla rozwoju tego trendu.

W wielu miastach konieczne są zmiany w polityce urbanistycznej, które umożliwią zakładanie ogrodów na większą skalę i wprowadzenie ich do planów zagospodarowania przestrzennego.

Przyszłość miejskiego ogrodnictwa wygląda jednak obiecująco.

Wraz z rosnącą świadomością ekologiczną i potrzebą lokalnej, zdrowej żywności, coraz więcej miast włącza zielone inicjatywy do swoich strategii rozwoju.

Miejskie ogrodnictwo nie tylko daje możliwość samodzielnej uprawy jedzenia, ale także odgrywa kluczową rolę w przekształcaniu miast w bardziej zielone, przyjazne i zrównoważone miejsca do życia.

Podsumowanie

Miejskie ogrodnictwo to trend, który łączy korzyści ekologiczne, społeczne i zdrowotne.

Uprawa roślin w miastach pozwala nie tylko na dostęp do świeżych produktów, ale także przyczynia się do zazielenienia przestrzeni miejskich i poprawy jakości życia mieszkańców.

W obliczu rosnących wyzwań związanych z urbanizacją i zmianami klimatu, miejskie ogrodnictwo może stać się jednym z kluczowych elementów zrównoważonego rozwoju naszych miast.

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu wychodząc naprzeciw tym wyzwaniom zaprasza na:

STUDIA PODYPLOMOWE
Miejskie ogrodnictwo to sposób na samodzielną uprawę
jedzenia i zazielenienie miast

Studia skierowane do szerokiego grona odbiorców, od przedstawicieli organizacji i stowarzyszeń, poprzez administrację związaną z architekturą i zielenią w miastach, po animatorów ruchów społecznych i miejskich oraz pasjonatów ogrodnictwa.

Dwusemestralne studia są unikatowe w skali kraju i mają charakter interdyscyplinarny.

Powadzone będą przez doświadczonych i cenionych wykładowców oraz praktyków związanych z zielenią miejską, miejską przestrzenią publiczną i integracją społeczną.

Absolwenci będą potrafili holistycznie spojrzeć na krajobraz miasta i zrozumieć jego złożoność oraz określić rolę ogrodnictwa w tkance miejskiej.

Zyskają też świadomość znaczenia zieleni miejskiej dla poprawy komfortu życia oraz będą potrafili zaplanować niewielką przestrzeń ogrodu użytkowego w mieście.

Zajęcia w ramach studiów:
• Aspekty prawne, ekonomiczne i społeczne środowiska miejskiego
• Zrównoważony rozwój przestrzeni miejskiej
• Zielona infrastruktura
• Materiały i mała architektura ogrodowa
• Sztuka projektowania ogrodów
• Gleby miejskie i podłoża uprawowe
• Woda w mieście
• Rośliny ozdobne, warzywne, sadownicze, zielarskie i grzyby jadalne
• Ochrona i pielęgnacja roślin
• Praktyczne aspekty miejskiego ogrodnictwa – zajęcia w terenie

Więcej informacji: http://wroib.puls.edu.pl/studia-podyplomowe/