Innowacje, innowacyjność

Platforma WIPO GREEN jest odpowiedzią WIPO na wdrażanie Zrównoważonych Celów Rozwoju Agendy Narodów
Zjednoczonych dotyczącej Zrównoważonego Rozwoju do roku 2030. Baza danych WIPO GREEN zawiera już ponad 3 tysiące technologii, jak i zgłoszonych zapotrzebowań od podmiotów poszukujących „zielonych” rozwiązań.

WIPO GREEN to rodzaj partnerstwa publiczno-prywatnego, powołanego w roku 2013 przez Światową Organizację Własności Intelektualnej. Jest platformą internetową, która wspiera wszelkie działania na rzecz przyśpieszenia postępu w dziedzinie zielonych innowacji i rozwoju nowych technologii przyjaznych środowisku oraz ich upowszechniania w społeczeństwach w skali globalnej.

Poprzez swoje bazy danych, sieci współpracy i liczne wydarzenia networkingowe WIPO GREEN kojarzy ze sobą wynalazców „zielonych”innowacji i tych, którzy takich „zielonych” rozwiązań dla konkretnego problemu poszukują. Przykładowo, może to być zrównoważony dostęp do wody, czy przyjazne środowisku zarządzanie systemem sanitarnym.

Gdy przyjrzeć się bliżej celom Agendy ONZ dot. zrównoważonego rozwoju do 2030 roku, wyraźnie widać, że realizacja większości z nich wymaga zastosowania „zielonych” technologii. Z kolei jednym z dziewięciu celów strategicznych WIPO jest – jak określa to Średniookresowy Plan Strategiczny i dwuletni Program i Budżet – „wykorzystanie własności intelektualnej do rozwiązywania wyzwań globalnych”.

Dla osiągnięcia tego celu, WIPO wykorzystuje wiedzę specjalistyczną dot. własności intelektualnej koncentrując się na trzech kwestiach globalnych: zmianach klimatu, zdrowiu publicznym oraz bezpieczeństwie żywnościowym . W Programie i Budżecie WIPO na lata 2012–2017 państwa członkowskie udzieliły organizacji mandatu wsprawie ustanowienia i prowadzenia specjalnej platformy dla otwartych innowacji i rozpowszechniania „zielonych” technologii, czyli właśnie dla platformy WIPO GREEN.

Dostęp do platformy jest bezpłatny dla każdego, kto zarejestruje się w systemie jako użytkownik WIPO GREEN. Finansowana jest z regularnego budżetu WIPO, choć wsparcia finansowego dla konkretnych projektów udzielają jej zarówno rządy poszczególnych państw, jak i stowarzyszenia związane z własnością intelektualną. Także państwa członkowskie WIPO mogą wspierać tę inicjatywę na poziomie tak krajowym, jak i regionalnym, oraz finansować poszczególne projekty powstające w jej ramach poprzez powierzenie swoich środków depozytowych.

Platforma jest unikalnym pomysłem, bo w jednym miejscu gromadzi technologie na wszystkich poziomach rozwoju, od prototypów do w pełni atrakcyjnych produktów rynkowych. Technologie te są dostępne jako przedmioty licencji, współpracy, spółki joint venture, czy też mogą być udostępnione na sprzedaż.

Baza danych WIPO GREEN zawiera już ponad 3 tysiące technologii, jak i zgłoszonych zapotrzebowań od podmiotów poszukujących „zielonych” rozwiązań. Jest podzielona na siedem kategorii: budownictwo i konstrukcje, produkty, materiały i procesy, energia, rolnictwo i leśnictwo, zanieczyszczenie i odpady, transport oraz woda. Zarejestrowani
użytkownicy powinni jedynie opisać korzyści, jakie ich technologia może przynieść środowisku.

Obecnie, z platformy korzysta prawie 1 500 użytkowników z ponad 60 krajów. Wśród nich są małe i średnie przedsiębiorstwa, uniwersytety, instytuty badawcze, jak i międzynarodowe firmy. Wszystkie technologie udostępnione na platformie WIPO GREEN pozostają własnością uprawnionego, a zainteresowane strony same negocjują między sobą warunki współpracy.

Zmiany klimatu i bezpieczeństwo żywnościowe

W ogłoszonym w zeszłym roku Planie Strategicznym WIPO GREEN na lata 2019–2023 wskazano jako jeden z trzech celów strategicznych potrzebę „wspierania państw członkowskich w wykorzystaniu własności intelektualnej i innowacji w globalnych działaniach na rzecz walki ze skutkami zmian klimatycznych, zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego oraz ochrony środowiska”.

Kwestie zmian klimatu i ich wpływ na produkcję rolną i bezpieczeństwo żywnościowe są ze sobą tak silnie związane, że bazy danych WIPO GREEN planują rozwijać się intensywnie także w dziedzinie technologii zrównoważonej produkcji żywności, włączając technologie redukcji odpadów żywnościowych.

Wyzwaniom związanym ze zmianami klimatycznymi i zapewnieniem bezpieczeństwa żywnościowego stawia czoło także tzw. rolnictwo dostosowane do zmian klimatu (ang. climate-smart agriculture), które ma na celu poprawę odporności plonów i zmniejszenie ich podatności na zmiany klimatyczne, wzrost produktywności i redukcję emisji gazów cieplarnianych.

Przykładowo, w 2019 roku w ramach WIPO GREEN w Ameryce Południowej uruchomiono projekt mający zazadanie zbadanie możliwości zastosowania nowatorskich rozwiązań dostosowanych do zmian klimatu dla produkcji wina w Chile, a także dla uprawy ziemi i jej zarządzania w Argentynie i Brazylii.

Innowacje na poziomie regionalnym

Od 2015 roku WIPO GREEN organizuje liczne projekty na szczeblu regionalnym dla przyśpieszenia rozwoju innowacji i rozpowszechniania „zielonych” technologii w ramach poszczególnych sektorów. W trakcie realizacji są już projekty dotyczące oczyszczania ścieków w Indonezji, na Filipinach i w Wietnamie, projekt usprawniający rolnictwo i zarządzanie gospodarką wodną w Etiopii, Kenii i Tanzanii, zarządzanie zasobami wodnymi w Szwajcarii, czy projekt dotyczący zasobów energetycznych, czystego powietrza, wody i rolnictwa w Kambodży, Indonezji i na Filipinach.

W efekcie międzynarodowych projektów nawiązano także wzajemnie korzystne partnerstwa. Przykładowo, w 2018 roku dzięki projektowi uruchomionemu w Południowo-Wschodniej Azji w ramach WIPO GREEN, „Zielona Szkoła” w Bali, w Indonezji, nawiązała współpracę z amerykańską firmą Zero Mass Water.

W rezultacie tej współpracy cały kampus szkoły w Bali zyskał możliwość korzystania z hydropaneli Source udostępnionych przez amerykańską firmę dla stałego zaopatrzenia w wodę pitną. Szkoła w Bali funkcjonuje już całkowicie w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju wykorzystując także inne „zielone” technologie, np. oparte na energii odnawialnej, które pokrywają nawet 85 procent zapotrzebowania energetycznego szkoły, czy ekologiczny system filtrowania wody, stację kompostowania, akwaponikę czy autobusy napędzane biopaliwem.

Jak podkreśla dyrektor Centrum innowacji „Zielonej Szkoły” w Bali, znalezienie właściwego partnera do współpracy nie zawsze jest łatwym zadaniem

W podjęciu decyzji dotyczącej wdrażania nowej technologii trzeba brać pod uwagę wiele czynników, takich jak obszar, na którym pracujemy, czy np. czynniki geograficzne i klimatyczne miejsca naszej pracy. Taka współpraca dostawców technologii i potencjalnych klientów może odbywać się nie tylko poprzez wyżej przedstawione projekty na rzecz rozwoju innowacji, ale także poprzez bazy danych WIPO GREEN, poprzez które zarejestrowani użytkownicy z najbardziej odległych krajów mogą skontaktować się ze sobą bezpośrednio i zapoczątkować partnerstwo, które umożliwi im znalezienie rozwiązania dla konkretnych wyzwań związanych ze zmianami klimatu.

Inicjatywa WIPO GREEN stale doskonali swoje narzędzia i funkcjonalności baz danych, aby coraz lepiej służyć swoim użytkownikom w poszukiwaniach zarówno najbardziej efektywnych, przyjaznych środowisku technologii, jak i odbiorców nowatorskich rozwiązań, które warto wdrażać z pożytkiem dla środowiska i człowieka.

Autor: Ewa Lisowska-Bilińska UPRP

###

irme.pl

Ze strony Kwartalnika Urzędu Patentowego RP Numer 2/45/2020