Klimatolodzy są coraz bardziej zaniepokojeni, że globalne ocieplenie wywoła punkty krytyczne w naturalnych systemach Ziemi, które doprowadzą do powszechnej i prawdopodobnie nieodwracalnej katastrofy, o ile nie zostaną podjęte pilne działania.
Skutki będą prawdopodobnie znacznie bliższe, niż większość ludzi zdaje sobie sprawę, sugeruje wstępny raport czołowych światowych naukowców zajmujących się klimatem, i zasadniczo zmienią życie w nadchodzących dziesięcioleciach, nawet jeśli emisje gazów cieplarnianych zostaną poddane pewnej kontroli.
Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu przygotowuje przełomowy raport, który zostanie opublikowany etapami latem tego i przyszłego roku. Większość raportu nie zostanie opublikowana na czas, aby decydenci polityczni na Cop26, rozmowach klimatycznych ONZ odbywających się w listopadzie w Glasgow.
Projekt raportu IPCC najwyraźniej z początku tego roku wyciekł do Agence France-Presse, która poinformowała o swoich ustaleniach w czwartek. Projekt ostrzega przed szeregiem progów, po przekroczeniu których powrót do zdrowia po załamaniu klimatu może stać się niemożliwy. Ostrzega: „Życie na Ziemi może wyzdrowieć po drastycznej zmianie klimatu, ewoluując w nowe gatunki i tworząc nowe ekosystemy… ludzie nie mogą”.
Punkty krytyczne są wyzwalane, gdy temperatura osiąga pewien poziom, przy czym jedno uderzenie szybko prowadzi do serii kaskadowych zdarzeń z ogromnymi reperkusjami. Na przykład, gdy rosnące temperatury prowadzą do topnienia wiecznej zmarzliny w Arktyce, rozmarzająca gleba uwalnia metan, potężny gaz cieplarniany, który z kolei powoduje większe ogrzewanie.
Inne punkty krytyczne to topnienie polarnych pokryw lodowych, którego odwrócenie może być prawie niemożliwe, nawet jeśli emisje dwutlenku węgla zostaną gwałtownie zredukowane, i które katastrofalnie podniosłoby poziom mórz przez wiele dziesięcioleci, oraz możliwość nagłego przestawienia się lasów deszczowych Amazonii na sawanna, która według naukowców może nadejść szybko i przy stosunkowo niewielkich wzrostach temperatury.
Bob Ward, dyrektor ds. Polityki i komunikacji w Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment w London School of Economics, powiedział: „Naukowcy zidentyfikowali kilka potencjalnych regionalnych i globalnych progów lub punktów krytycznych w klimacie, poza którymi skutki stają się nie do powstrzymania lub nieodwracalne lub przyspieszyć. Mogą one wywołać ogromne reakcje społeczne i gospodarcze, takie jak przesiedlenia ludności i konflikty, a tym samym stanowią największe potencjalne zagrożenia związane ze zmianą klimatu. . Punktami zwrotnymi powinny być skutki zmiany klimatu, o które decydenci martwią się najbardziej, ale często są one pomijane w ocenach naukowców i ekonomistów, ponieważ są trudne do oszacowania”.
Poprzednie prace IPCC były krytykowane za nieuwzględnianie punktów krytycznych. Nowy raport ma zawierać najsilniejsze ostrzeżenia organizmu na ten temat.
Simon Lewis, profesor nauk o zmianach globalnych na University College London, powiedział: „Nic w raporcie IPCC nie powinno być zaskoczeniem, ponieważ wszystkie informacje pochodzą z literatury naukowej. Ale razem wzięte, jasne przesłanie IPCC jest takie, że coraz bardziej dotkliwe fale upałów, pożary, powodzie i susze zbliżają się do nas, co ma tragiczne skutki dla wielu krajów. Do tego dochodzi kilka nieodwracalnych zmian, często nazywanych punktami krytycznymi, na przykład tam, gdzie wysokie temperatury i susze uniemożliwiają przetrwanie części amazońskiego lasu deszczowego. Te punkty zwrotne mogą się następnie łączyć, jak przewracające się domino.
Dodał: „Dokładny czas punktów krytycznych i powiązania między nimi nie są dobrze zrozumiane przez naukowców, więc były one niedostatecznie zgłaszane w poprzednich ocenach IPCC. Tym razem dosadny język IPCC jest mile widziany, ponieważ ludzie muszą wiedzieć, o co toczy się gra, jeśli społeczeństwo nie podejmie działań w celu natychmiastowego ograniczenia emisji dwutlenku węgla.
Myles Allen, profesor geosystemów na Uniwersytecie Oksfordzkim, odmówił skomentowania projektu raportu, ale podkreślił, że nadal możliwe jest uniknięcie tragicznych skutków. „Ważne jest, aby ludzie nie rozumieli, że „i tak jesteśmy skazani, więc po co zawracać sobie głowę?”. To jest problem, który można naprawić. Moglibyśmy zatrzymać globalne ocieplenie w ciągu jednego pokolenia, gdybyśmy chcieli, co oznaczałoby ograniczenie przyszłego ocieplenia do niewiele więcej niż miało to miejsce w tym stuleciu. Wiemy też jak. To tylko kwestia tego, jak się do tego zabrać” – powiedział.
Według AFP, projekt IPCC zawiera co najmniej 12 potencjalnych punktów krytycznych. „Najgorsze dopiero nadejdzie, wpływając na życie naszych dzieci i wnuków znacznie bardziej niż na nasze”, czytamy w raporcie.
Raport może ulec niewielkim zmianom w nadchodzących miesiącach, ponieważ IPCC skoncentruje się na kluczowym streszczeniu dla decydentów.
Mówi się, że przy ociepleniu o 1,1 C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej, klimat już się zmienia. Dziesięć lat temu naukowcy wierzyli, że ograniczenie globalnego ocieplenia do 2C powyżej poziomów z połowy XIX wieku wystarczy, aby zabezpieczyć przyszłość.
Cel ten jest zapisany w porozumieniu paryskim z r. 2015, przyjętym przez prawie 200 krajów, które obiecały wspólnie ograniczyć ocieplenie do „znacznie poniżej” 2C – i 1,5C, jeśli to możliwe. Zgodnie z aktualnymi trendami świat w najlepszym razie kieruje się w stronę 3C.
Wcześniejsze modele przewidywały, że zmiana klimatu zmieniająca Ziemię nie była prawdopodobna przed rokiem 2100. Jednak projekt raportu ONZ mówi, że przedłużone ocieplenie nawet powyżej 1,5 C może powodować „postępująco poważne, trwające stulecia, a w niektórych przypadkach nieodwracalne konsekwencje”.
irme.pl
Źródło: The Guardian