Według raportu ONZ na świecie marnuje się 1,3 mld ton żywności rocznie, a sama Unia Europejska generuje z tego 88 mln ton.
Okazuje się, że taka ilość wystarczyłaby na wyżywienie wszystkich mieszkańców Polski przez kolejne 66 lat.
Agencja Eurostat donosi, że w Polsce wyrzuca się 9 mln ton żywności rocznie, a firma konsultingowa Deloitte podaje, że statystyczny Polak wyrzuca 235 kg żywności rocznie, co plasuje nasz kraj na niechlubnym 5. miejscu w skali całej UE.
Zgodnie z definicją zmarnowana żywność to „żywność wytworzona dla celów konsumpcyjnych, która nie została spożyta przez człowieka”.
Marnotrawstwo żywności wywiera negatywne skutki społeczne, ekonomiczne oraz ekologiczne.
Do produktów spożywczych oprócz żywności, którą konsumujemy można zaliczyć również produkcję, opakowanie, transport, energię, a także emisję odpadów przemysłowych.
Wraz z wyrzuconą żywnością wiąże się nadmierne zużycie energii i wody, które potrzebne są do produkcji, transportu oraz dystrybucji żywności.
Jednocześnie obserwuje się wzrost kosztów poniesionych na zakup oraz przygotowanie posiłków, a także wraz z wyrzuconą żywnością pogłębia się problem zanieczyszczenia środowiska przez produkcję większej ilości odpadów.
Ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności podpisana przez Prezydenta nakłada na sklepy, których połowa lub większość przychodów pochodzi ze sprzedaży żywności i które zajmują powierzchnię większą niż 250 metrów kwadratowych, obowiązek nieodpłatnego przekazywania nie-sprzedanej żywności na rzez organizacji pozarządowych.
Sklepy wyrzucające żywność będą płaciły 10 groszy za każ-dy kilogram wyrzucanej żywności, a za brak umowy dotyczącej nieodpłatnego przekazywania produktów spożywczych na rzecz organizacji będzie groziła kara finansowa w wysokości 5 tys. zł.
Ponadto sklepy będą musiały prowadzić u siebie kampanie edukacyjno-informacyjne skierowane do konsumentów na temat racjonalnego gospodarowania żywnością. Jak się dostosować?Tyle ustawa, ale jak w jaki sposób placówki handlowe w Polsce będą mogły zastosować się do nowych przepisów?
Duże sklepy, które posiadają szeroki asortyment i duży wo-lumen towarów będą zmuszone do zweryfikowania proce-sów zarządzania informacjami o towarach.
Kontrola terminów przydatności produktów będzie dla części z nich dużym wyzwaniem –mówimy przecież o bieżącym sprawdzaniu i usuwaniu z półek sklepowych mnóstwa produktów żywnościowych.
Takie zadanie będzie angażować szereg zasobów –począwszy od nakładów finansowych po pracę wielu osób.
Będzie przy tym musiało odbywać się w szybki i wolny od błędów sposób. Jak zatem sklepy mogą poradzić sobie z tym wyzwaniem?
Pomocnym narzędziem będą nowe technologie –oferują one wyższe, niż w przypadku standardowych, papierowych sposobów dokumentacji, współczynniki niezawodności, dokładności i szybkości.
Przykładem jest standard RFID (ang. Radio-Frequency IDentification) –technologia, która wykorzystuje fale radiowe do przesyłania danych ze specjalnych etykiet do czytników.
Umożliwia ona szybką i bezbłędną identyfikację indywidualnie oznaczonych towarów na odległość, bez konieczności zachowania bezpośredniej widoczności na linii etykieta –czytnik (jak to ma miejsce w przypadku kodów kreskowych).
RFID to rozwiązanie, które optymalizuje przepływ informacji o towarach, pozwalając na automatyzację proce-sów i wyeliminowanie pomyłek w inwentaryzacji.
Problem dotyczący marnotrawstwa żywności przyczynia się do zwiększenia konsumpcji żywności, co może skutkować wzrostem cen żywności.
Z kolei wzrost cen żywności może spowodować, że dla większości konsumentów zakup pełnowartościowej żywności nie będzie możliwy przez co będą kupować produkty gorszej jakości, co przyczynia się do tzw. ubóstwa jakościowego konsumowanych dań.
Marnowanie żywności przez konsumentów z krajów wysokorozwiniętych jest zaliczane jako nieetyczne postępowanie ze względów na problem ubóstwa oraz biedy na świecie.
Marnotrawstwo żywności wywiera negatywny wpływ na środowisko.
Marnowanie żywności powoduje negatywne skutki w takich aspektach jak:
– wzrost produkcji odpadów: w samej Wielkiej Brytanii około 25% żywności wyrzucanej do kosza pozostaje w nieotwartym opakowaniu;
– zwiększenie ilości produkcji gazów cieplarnianych (pogorszenie klimatu): ponad 20% produkcji gazów cieplarnianych dotyczy produkcji, przetwarzania oraz transportu żywności. Obecny w psującej się żywności metan jest prawie 20 – krotnie bardziej niebezpieczny niż CO2;
– zwiększone zużycie wody: 1 kg wołowiny wyrzuconej do kosza wiąże się ze zmarnowaniem około 5 – 10 ton wody użytej na jej wyprodukowanie;
Z badań przeprowadzonych przez Bank Żywności w Polsce można stwierdzić, że 85% Polaków ma świadomość, że marnotrawstwo żywności wiąże się z wysokimi kosztami, 71% Polaków twierdzi, że wyrzucanie jedzenia ma negatywny wpływ na środowisko, a 83% respondentów uważa, że marnotrawstwo żywności to problem społeczny.
Problem marnotrawstwa żywności dotyczy głównie krajów wysokorozwiniętych.
Marnotrawstwo żywności może wystąpić na każdym etapie produkcji.
W samym procesie produkcji wiele produktów mimo, że są dobrej jakości są eliminowane z takich przyczyn jak błąd na opakowaniu czy też drobne uszkodzenie.
Natomiast w gospodarstwach domowych marnowana jest żywność z takich powodów jak przegapienie terminu ważności oraz z braku racjonalnego planowania zakupów.
W Polsce funkcjonują Banki Żywności, których zadaniem jest przeciwdziałanie marnotrawstwu żywności oraz walka z problemem niedożywienia.
Banki Żywności zajmują się pozyskiwaniem żywności od producentów, dzięki czemu żywność zamiast trafić do utylizacji jest przekazywana do organizacji społecznych, które zajmują się przygotowywaniem posiłków dla najuboższych osób.
# # #
irme.pl