
Według badań w Polsce marnuje się ok. 9 mln ton żywności rocznie.
Blisko połowa tej ilości przypada na gospodarstwa domowe.
Najwięcej marnuje się pieczywa, owoców, wędlin i warzyw.
Powodem jest najczęściej przegapienie terminu ważności, zła jakość kupionych produktów, bądź po prostu kupowanie zbyt dużych ilości jedzenia”.
Te statystyki rosną najbardziej w święta oraz latem, kiedy jest sezon na wyjazdy i grillowanie.
Co mówi ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności
Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności, która weszła w życie 18 września 2019 r., sklepy i hurtownie spożywcze o powierzchni powyżej 250 m kw., (przez pierwsze dwa lata obowiązywania nowych przepisów powyżej 400 m kw.), których połowa przychodów pochodzi ze sprzedaży żywności, muszą zawierać z organizacjami pozarządowymi umowy na nieodpłatne przekazanie niesprzedanej żywności.
Chodzi przede wszystkim o produkty, które zostały wycofane ze sprzedaży ze względu na wady ich wyglądu, bądź opakowań.
Wyjątek stanowią napoje alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 1,2%oraz napoje alkoholowe będące mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%.
1 marca 2020 r. weszły w życie przepisy dotyczące opłat.
Sprzedawcy płacą 0,1 zł za kilogram zmarnowanej żywności.
Problem marnowania żywności dotyczy nie tylko Polski
Około 1/3 produkowanej na świecie żywności jest marnowana.
W Polsce co roku na śmietniku ląduje blisko 9 milionów ton jedzenia.
W całej Unii Europejskiej liczbę tę szacuje się na 88 milionów ton, co oznacza, że pojedyncza osoba wyrzuca do kosza w ciągu roku blisko 175 kilogramów jedzenia.
Koszty związane z marnowaniem żywności w UE szacuje się na około 143 mld euro, z czego 10 mld euro dotyczy etapu dystrybucji.
Marnowanie żywności to także problem moralny.
Około 793 mln ludzi na świecie cierpi z powodu niedożywienia.
W Unii Europejskiej 55 mln obywateli (niemal 10 proc.) było stać w 2014 r. tylko na jeden wysokiej jakości posiłek w ciągu dwóch dni.
Dlatego posłowie Parlamentu Europejskiego w rezolucji z 16 maja ubr. wezwali państwa UE o zmniejszenie ilości marnowanego jedzenia o 30% do roku 2025 i o 50% do roku 2030.
Do marnowania żywności przyznaje się 60% Polaków.
Najczęściej marnuje się pieczywo – 62%., następnie: owoce – 47%, wędliny 46%, warzywa – 35%., ziemniaki – 24 %, jogurty – 21%., sery – 16%., mięso – 10%., mleko – 9%, fast foody – 6%.
W rezultacie, miesięcznie do kosza wyrzucamy produkty o wartości średnio 50 zł na osobę.
Statystycznie w koszu czteroosobowej rodziny ląduje więc aż 200 zł miesięcznie.
Według badań, żywność najczęściej wyrzucają osoby zamożne, na wysokich stanowiskach i mieszkający w dużych miastach.
Najmniej żywności wyrzucają osoby starsze, uczniowie i studenci.
Zgodnie z danymi Eurostatu z roku 2006, w Polsce rocznie marnuje się ok. 9 mln ton żywności rocznie, a w przeliczeniu na wagę około 240 kg na osobę.
Produkcja oraz łańcuch dystrybucji są odpowiedzialne za zdecydowaną większość marnowanej żywności, bo za blisko 7 mln ton, natomiast gospodarstwa domowe za ponad 2 mln ton.
W przeliczeniu na mieszkańca zajmujemy piąte miejsce w UE pod względem ilości marnowanego jedzenia.
Działania na rzecz niemarnowania żywności w Polsce
W Polsce działania na rzecz niemarnowania żywności w sklepach wielkopowierzchniowych obejmują m.in. promocyjną strefę z produktami o krótkich terminach przydatności do spożycia, przekazywanie żywności m.in. dla Federacji Polskich Banków Żywności oraz partnerstwo z aplikacją Too Good To Go.
Przeciwdziałaniu marnowaniu żywności służy także program „Spiżarnia Caritas” realizowany od marca r. 2017 przez Caritas Polska w partnerstwie z Caritas Archidiecezjalnymi i Diecezjalnymi.
W ramach programu dystrybuuje się produkty spożywcze z krótkim terminem przydatności.
Odbierane są one ze sklepów i przekazywane do placówek Caritas oraz bezpośrednio dla osób potrzebujących.
Aktualnie w ramach programu Spiżarnia Caritas 40 Caritas diecezjalnych oraz innych organizacji kościelnych, jako organizacje pożytku publicznego, podpisały umowy na odbiór żywności z blisko 1000 sklepów różnych sieci handlowych.
Dzięki otrzymanej żywności blisko 50 tys. osób regularnie otrzymuje paczki lub posiłki w jadłodajniach Caritas.
W pomoc żywnościową potrzebującym jest zaangażowanych ponad 1300 wolontariuszy.
Największym partnerem w programie „Spiżarnia Caritas” jest sieć sklepów Biedronka, która również wspiera Caritas w programach społecznych i socjalnych.
W realizację programu „Spiżarnia Caritas” zaangażowały się inne sieci handlowe: ALDI, Carrefour, EUROCASH, GOBARTO, INTERMARCHE, Kaufland, LIDL, Netto, Piotr i Paweł, Schiever, Selgros oraz Tesco.
W roku 2017 i 2018 w ramach „Spiżarni Caritas” przekazano potrzebującym ponad 2,6 tys. ton żywności.
W roku 2019 było to już ponad 5 tys. ton żywności.
Od roku 2019 w Polsce działa także darmowa aplikacja Too Good To Go współpracująca z Androidem oraz iOS-em.
Dzięki niej jedzenie, które trafiłoby do kosza, można kupić z dużym rabatem.
Dzięki aplikacji wybiera się konkretny lokal lub sklep, nigdy jednak nie wiemy, co dokładnie znajdzie się w paczce.
Istnieje możliwość skontaktowania się z restauracją i zapytania, co zawierają paczki. Istnieje kilka metod płatności: kartą płatniczą, Apple Pay, Dotpay oraz PayPal.
Marnowanie żywności – raport 2020
Raport „Nie marnuj żywności 2020” opracowano na podstawie badań przeprowadzonych przez Federację Polskich Banków Żywności, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy i Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w ramach „Programu Racjonalizacji i Ograniczenia Marnotrawstwa Żywności”
Pod kątem przyczyn i skali marnowania żywności przeanalizowano poszczególne etapy łańcucha żywnościowego, tj. produkcję (rolnictwo, przetwórstwo, transport i magazynowanie), obrót detaliczny (sieci handlowe i gastronomię) oraz gospodarstwa domowe.
W stronie internetowej Federacji Polskich Banków Żywności znajduje się także podsumowanie badań „Gospodarowanie żywnością w trakcie pandemii”.
# # #
irme.pl
Źródło: Federacja Polskich Banków Żywności , IJHARS