Pojęcie innowacji odnosi się do wszystkich sfer życia, od nowych rozwiązań dotyczących życia gospodarczego czy społecznego do nowych prądów myślowych i kulturalnych.

W potocznym rozumieniu innowacja oznacza coś nowego i innego od dotychczasowych rozwiązań.

Dosyć często może się kojarzyć z potrzebną zmianą na lepsze.

Innowacja to wprowadzenie czegoś nowego, rzecz nowo wprowadzona, nowość, reforma, transformacja.

Innowacje odgrywają istotną rolę w stosunku do wzrostu gospodarczego.

We współczesnych gospodarkach wzrasta znaczenie innowacji w porównaniu z tradycyjnymi czynnikami wzrostu gospodarczego, takimi jak ziemia, kapitał i siła robocza.

Ekonomiści oceniają, że aż 2/3 wzrostu gospodarczego krajów rozwiniętych należy wiązać z zastosowaniem i wdrożeniem innowacji.

Innowacje ekologiczne służą zapobieżeniu bądź redukcji niszczących oddziaływań ludzkich, pozwalają w pewnym stopniu zmniejszyć degradację środowiska oraz monitorować problemy ekologiczne.

Biznes i innowacje wspólnie tworzą zrównoważone rozwiązania, które lepiej wykorzystują cenne zasoby i ograniczają negatywny wpływ przemysłu na otoczenie.

Te potencjalne korzyści mogą mieć również duże znaczenie dla rozwoju przedsiębiorstw.

Odpowiedni transfer technologii może dać właściwe rozwiązania zaspokajające ich potrzebę szybkiego przyrostu wartości dodanej bez powodowania wzrostu presji na środowisko lokalne lub globalne.

Świadomość ekologiczna klientów

Świadomość ekologiczna klientów europejskich znacznie wzrosła.

Realizacja popytu na bardziej ekologiczne produkty przyniosła podwyższenie wymogów ekologicznych.

Ponadto dała Unii Europejskiej konkurencyjną przewagę w rozwoju i stosowaniu ekotechnologii.

Europejskie przedsiębiorstwa również znacząco ograniczyły emisję niektórych zanieczyszczeń.

Podniosły na wyższy poziom stopień automatyzacji, robotyzacji i digitalizacji – osiągając przy tym zadowalające wyniki i tym samym konkurencyjność.

Objęły one wiodącą rolę we wprowadzaniu społecznej odpowiedzialności biznesów i potroiły swoje dochody.

Sektor finansowy zwiększył zaś swoje zainteresowanie społecznymi, ekologicznymi i etycznymi skutkami inwestycji.

Ekotechnologie umożliwiają minimalizację emisji zanieczyszczeń oraz oszczędne wykorzystywanie z zasobów naturalnych.

Są to nie tylko technologie produkcji, lecz całe systemy technologiczne, procesy produkcyjne, wyroby, obsługa, urządzenia oraz procedury organizacyjne i zarządzanie.

Działania na rzecz ekotechnologii prowadzące do pełnego wykorzystania potencjału innowacji ekologicznych, stanowią istotny element wzmocnienia zarówno polityki ochrony środowiska, jak i polityki innowacyjnej państwa.

Ich celem jest efektywne wykorzystanie potencjału technologii dla realizacji wyzwań ekologicznych, przy jednoczesnym zachowaniu wzrostu gospodarczego i poprawy konkurencyjności.

Procesy globalizacyjne, rozwój gospodarek kosztem degradacji środowiska naturalnego wymuszają zachowania innowacyjne.

Zarówno krajowych podmiotów gospodarczych, działań rządów poszczególnych państw, sfery społecznej, jak również aktywności na rzecz ochrony środowiska naturalnego.

W ograniczaniu presji wzrostu gospodarczego oraz zintensyfikowaniu ochrony coraz bardziej zagrożonych zasobów naturalnych kluczowe znaczenie ma rozwijanie ekotechnologii, czyli tak zwanych innowacji ekologicznych.

Nie należy przy tym zapominać, że technologie ekologiczne w znaczny sposób przyczyniają się do zwiększenia konkurencyjności oraz tworzenia nowych miejsc pracy.

Innowacje ekologiczne a globalizacja

W obliczu współczesnych wyzwań globalizacyjnych innowacje ekologiczne spełniają niezwykle ważną, podwójną rolę.

Po pierwsze, stanowiąc nowoczesne rozwiązania o charakterze produktowym, procesowym czy organizacyjnym, przyczyniają się do rozwoju innowacyjnych podmiotów gospodarczych.

Umożliwiają obniżenie kosztów produkcji, zwiększenie przewagi konkurencyjnej na rynku, czy też wejście na nowe rynki zbytu.

To z kolei skutkuje szansą na stworzenie nowych miejsc pracy i zmniejszenie poziomu bezrobocia.

Po drugie, pozytywnie oddziałując na zagrożone środowisko naturalne.

Wpływają na ograniczanie negatywnego oddziaływania na nie lub na osiąganie większej skuteczności i odpowiedzialności w zakresie wykorzystywania coraz bardziej wyczerpujących się zasobów.

Ekoinnowacje to też działania prowadzące do wygenerowania produktu o takich samych parametrach ekologicznych, jak inne dostępne na rynku.

Przy jednoczesnym wykorzystaniu mniejszej ilości zasobów energetycznych i surowcowych dzięki zastosowaniu nowych technologii w procesie jego produkcji.

Usługi są ekoinnowacyjne wtedy, gdy w procesie ich wykonywania używa się ekoinnowacyjnych produktów lub gdy podmiot je świadczący korzysta z ekoinnowacyjnych rozwiązań organizacyjnych lub procesowych.

Kadra zarządzająca w procesie ekoinnowacji

W kontekście ekoinnowacyjności przedsiębiorstw ważna jest świadomość ekologiczna menadżerów, a także społeczna odpowiedzialność środowiskowa firm.

Komisja Europejska definiuje ją jako koncepcję, zgodnie z którą przedsiębiorstwa dobrowolnie podejmują decyzje wspierające budowanie lepszego społeczeństwa i czystszego środowiska.

Przedsiębiorstwa nieprzyjazne środowisku będą coraz częściej eliminowane przez klientów, społeczności lokalne i napotkają poważne trudności ekonomiczne.

Tak więc ochrona środowiska nie jest tylko dodatkowym kosztem lub brakiem korzyści, ale warunkiem rozwoju, a często i przetrwania.

Ekoinnowacje w zarządzaniu przedsiębiorstwem znajdują swoje odzwierciedlenie w instrumentach analizy oddziaływania przedsiębiorstwa na środowisko.

Koncepcjach całościowego zarządzania środowiskiem, ustaleniach proekologicznych celów przedsiębiorstwa, formułowaniu proekologicznej strategii przedsiębiorstwa oraz działaniach proekologicznych w wielofunkcyjnych obszarach przedsiębiorstwa.

W Polsce, podobnie jak w większości krajów rozwiniętych gospodarczo, w bardzo szybkim tempie wzrasta proekologiczna świadomość podmiotów gospodarczych.

Czego skutkiem jest wprowadzanie pewnych działań idących w kierunku tak zwanego „ekologicznego wizerunku” firmy.

System ekozarządzania powinien stanowić integralny element ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem, gdyż wpływa on na zasadnicze jego założenia, funkcje i procesy występujące w przedsiębiorstwie.

Innymi słowy, jest to system naczyń połączonych.

Przedsiębiorstwo powinno ustanowić, udokumentować, wdrożyć, utrzymywać i ciągle doskonalić system ekozarządzania zgodnie z wymogami norm międzynarodowych, oraz określić jak będzie spełniać te wymagania.

Powinno ono także określić i udokumentować zakres systemu ekozarządzania w aspekcie ekoinnowacji.

Innowacje oznaczają nowe możliwości

Innowacje tworzą popyt, obniżają ceny, przyspieszają tempo wzrostu danego przedsiębiorstwa i mogą rozszerzać zdolność do realizowania bardziej rentownych inwestycji.

Jednocześnie ekologia ma coraz większe znaczenie dla ludności i staje się perspektywą przez którą klienci oceniają przedsiębiorstwa i decydują się na skorzystanie z ich produktów i usług.

Innowacja to każda zmiana, która ulepsza określony produkt, proces lub stwarza możliwości do budowy nowego produktu lub usługi.

Za innowację można uznać na przykład produkt, którego cechy, właściwości sprawiają, że dotychczasowy produkt, który spełniał podobne funkcje posiadał pewne niedoskonałości.

W efekcie działania innowacji powstał produkt, który te niedoskonałości eliminuje.

Do wytworzenia konkretnego produktu niezbędna będzie linia produkcyjna, której specyfika budowy może wskazywać na innowację techniczną.

Organizacja sposobu wytwarzania, zaangażowania niezbędnych zasobów, sposobu dostarczania surowców do produkcji składają się na innowację procesową.

W tym aspekcie niezbędna jest oczywiście wiedza i umiejętności pracowników zaangażowanych w proces produkcji oraz kształtowanie polityki jakości produktu.

Ekoinnowacje, biorąc pod uwagę wszystkie aspekty i obszary ludzkiej aktywności – społeczne, gospodarczo-ekonomiczne i przyrodnicze – to jedyny sposób, by uniknąć całkowitej degradacji środowiska naturalnego.

Wyzwaniem dla obecnych, jak i przyszłych pokoleń jest konsekwentne zmniejszanie obciążeń środowiska naturalnego, przy jednoczesnym rozwoju alternatywnych, ekotechnologii i modeli ekozarządzania.