Rolnictwo ekologiczne określa się jako system gospodarowania o zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej.

Produkcja ekologiczna powinna łączyć  przyjazne środowisku praktyki gospodarowania, wspomagać wysoki stopień różnorodności biologicznej, wykorzystywać naturalne procesy oraz zapewnić właściwy dobrostan zwierząt.

Produkcja w ekologicznych gospodarstwach rolnych prowadzona jest zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

W szczególności produkcja ta polega na stosowaniu prawidłowego płodozmianu i innych naturalnych metod utrzymywania lub podwyższania biologicznej aktywności oraz doboru gatunków i odmian roślin, a także gatunków i ras zwierząt, uwzględniając ich naturalną odporność na choroby i przystosowanie do warunków klimatyczno – lokalnych.

Mięso i mleko z produkcji ekologicznej pochodzi od zwierząt traktowanych w sposób humanitarny i nieprzedmiotowy.

Tak więc gospodarstwa ekologiczne to nie tylko zadbane gospodarstwa rolne, troszczące się o ochronę środowiska, jak też o dobrostan zwierząt, produkujące urozmaicony asortyment warzyw, owoców i wysokiej jakości produktów, to także gospodarstwa wymagające znacznych nakładów finansowych oraz stałej, systematycznej kontroli i ogromu pracy własnej, włożonej w ich utrzymanie i rozwój.

Gospodarowanie metodami ekologicznymi jest przedsięwzięciem bardzo trudnym, wymagającym bezwzględnego zaangażowania i wbrew pozorom dużych nakładów finansowych, na co nie każdy chce się decydować.

Zasady produkcji ekologicznej dotyczą wszystkich etapów łańcucha dostaw, a więc produkcji na poziomie gospodarstw   rolnych, przetwarzania, dystrybucji i handlu detalicznego.

Każdy podmiot uczestniczący w tym łańcuchu musi przestrzegać przepisów i zasad z zakresu rolnictwa ekologicznego.

Wszystkie etapy produkcji, przetwórstwa, paczkowania, znakowania i dystrybucji żywności są objęte systemem kontroli nadzorowanym przez odpowiednie organy państwa na poziomie krajowym, te z kolei sprawdzane są przez odpowiednie służby kontrolne UE.

Każdy z producentów ekologicznych musi znajdować się pod kontrolą w ramach tego systemu.

Ustanowiony w Polsce system kontroli produktów rolnictwa ekologicznego pozwala zatem na pełną identyfikowalność każdego produktu na wszystkich etapach produkcji, przygotowania i dystrybucji.

Ustanowiony w Polsce system kontroli i certyfikacji dla rolnictwa ekologicznego daje konsumentom pewność, że produkty ekologiczne są wytwarzane zgodnie z wymogami określonymi w przepisach dotyczących rolnictwa ekologicznego.

Ten system pozwala na śledzenie każdego produktu na wszystkich etapach produkcji, przygotowania i dystrybucji – począwszy od produkcji pierwotnej produktów ekologicznych poprzez przechowywanie, przetwarzanie, transport, sprzedaż oraz zaopatrzenie ostatecznego konsumenta.

System kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym w Polsce stanowią:

* Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi upoważniający jednostki certyfikujące do prowadzenia kontroli i wydawania

certyfikatów,

* Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych, która sprawuje nadzór nad jednostkami

certyfikującymi oraz na produkcją ekologiczną, współpracując przy tym między innymi z Urzędem Ochrony

Konkurencji i Konsumentów, Inspekcją Weterynaryjną Oraz Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa,

* Polskie Centrum Akredytacji – organ akredytujący jednostki certyfikujące,

* upoważnione jednostki certyfikujące akredytowane w zakresie rolnictwa ekologicznego, zgodnie z Normą PN-EN

ISO/IEC 17065:2013-03 wymagania ogólne dotyczące jednostek prowadzących systemy certyfikacji wyrobów.

Rolnictwo ekologiczne jest sektorem, który stale się rozwija, zgodnie z danymi dostępnymi w ramach publikacji w zakresie rolnictwa ekologicznego w 2013 roku Polska znajdowała się na 3 miejscu w Unii Europejskiej pod względem liczby gospodarstw ekologicznych.

Na rynku krajowym obecnie udział powierzchni ekologicznej w Polsce stanowi blisko 3,4% ogólnej powierzchni gospodarstw rolnych w kraju.

Szybki rozwój sektora rolnictwa ekologicznego znajduje odzwierciedlenie we wzroście podaży wysokojakościowych produktów rolnictwa ekologicznego.

W roku 2004 kontrolą objętych było 3760 gospodarstw ekologicznych o powierzchni 82.730 ha, a w 2015 liczba gospodarstw ekologicznych wynosiła 22 991 o powierzchni blisko 552 356,4 ha.

Liczba przetwórni ekologicznych również wzrosła z 55 w roku 2004 do 540 w roku 2015.

Odzwierciedleniem wzrostu tego sektora rolnictwa jest wzrost liczby jednostek certyfikujących upoważnionych do przeprowadzania kontroli oraz wydawania i cofania certyfikatów zgodności w rolnictwie ekologicznym.

W roku 2015 przeprowadzało 10 upoważnionych jednostek certyfikujących.

Wartość rynku produktów pochodzących z gospodarstw prowadzonych metodami ekologicznymi, bez użycia chemii, ma do końca roku 2017 przekroczyć 1 mld złotych, według firmy konsultingowej Augeo w ciągu kolejnej dekady ma się zwiększyć do 3 mld złotych.

Natomiast 24 mld Euro wart jest ten rynek w Europie i rośnie w tempie 7,4% rocznie, a 266 tys. rolników produkuje w UE żywność z upraw ekologicznych.

A to tylko wierzchołek góry, bowiem biznes ekologiczny przestał być tylko zajęciem dla grupy fascynatów i hipsterów.

Jak w każdym biznesie, w którym nie mamy do czynienia z masowym klientem, najważniejsze jest to, aby dobrze zrozumieć odbiorcę. W przypadku żywności ekologicznej sprawa jest o tyle skomplikowana, że postawy i motywacje konsumentów są dość skrajne.

Dla części ludzi ekologia to filozofia życiowa, innych do zdrowej żywności zachęcają lekarze, wreszcie dla ogromnej rzeszy jest to moda, której ulegają pod wpływem czytanych blogów w internecie czy zachowań podpatrzonych u celebrytów albo znajomych.

Jednak coraz więcej konsumentów podejmuje racjonalny wybór.

Jeśli mamy wybór między jedzeniem codziennie łyżki pestycydów a jej niejedzeniem, to decyzja wydaje się oczywista.

Zresztą nie chodzi tylko o zdrowie, ale również o naszą planetę, o zanieczyszczenie chemią środowiska, o to, jak traktujemy zwierzęta.

W hodowlach prowadzonych metodami ekologicznymi zwierzęta nie są trzymane na uwięzi, są lepiej karmione, zamiast prewencyjnie być faszerowane antybiotykami.

Lekarstwa są im podawane tylko wtedy, gdy są naprawdę chore, a w miejscach chowu daje się słyszeć muzykę, co w bezpośredni sposób wpływa na tzw. bezstresowy chów.

Zatem to, co dzieje się w sektorze żywności ekologicznej, można porównać do podobnego do niego rynku fitnes.

Też długo nie mógł się rozwinąć w Polsce, kilka sieci zaliczyło na nim spektakularne upadki.

Dziś jego roczne przychody wynoszą 3,85 mld złotych, a wartość największego wystawcy kart fitnesowych Benefit Systems przekroczyła 2,3 mld złotych.

Postawy konsumenckie zaczęły zmieniać się tak szybko, że dziś żadna sieć handlowa nie może sobie pozwolić na brak półki ze zdrową żywnością.

Handel ekożywnością w Polsce nabiera więc rozmachu, a ilość konsumentów która odwiedza miejsca z żywnością ekologiczną systematycznie rośnie.