Tworzywo sztuczne jest jednym z najczęściej używanych i wszechstronnych materiałów na świecie. Jest to również jedno z najbardziej trwałych i wszechobecnych źródeł zanieczyszczeń w środowisku.

Mikroplastiki, czyli małe fragmenty plastiku o wielkości od 1 µm do 5 mm, mogą stanowić poważne zagrożenie dla dzikiej przyrody, ekosystemów i zdrowia ludzi.

Recykling tworzyw sztucznych jest często postrzegany jako sposób na zmniejszenie ilości odpadów z tworzyw sztucznych i ich wpływu na środowisko, ale nowe badanie sugeruje, że recykling może również przyczyniać się do zanieczyszczenia mikroplastikiem.

Źródła i skutki mikrodrobin plastiku

Mikroplastiki mogą pochodzić z różnych źródeł, takich jak:

•  Degradacja większych przedmiotów z tworzyw sztucznych pod wpływem warunków atmosferycznych, światła słonecznego, ścierania lub aktywności biologicznej.
•  Zrzucanie włókien syntetycznych z odzieży, dywanów, tapicerki lub sieci rybackich.
•  Używanie i usuwanie produktów higieny osobistej, kosmetyków, farb lub przemysłowych materiałów ściernych zawierających mikrokulki.
•  Przypadkowe lub celowe uwolnienie plastikowych granulek lub płatków, które są wykorzystywane jako surowce do wytwarzania produktów z tworzyw sztucznych.

Według Scientific American mikroplastiki mogą być przenoszone przez wiatr, wodę lub zwierzęta do różnych środowisk, takich jak gleba, rzeki, jeziora, oceany, a nawet powietrze .

Mogą również gromadzić się w osadach, lodzie lub faunie i florze. Mikroplastiki mogą mieć różny wpływ na środowisko i zdrowie ludzi, na przykład:

•  Spożycie przez zwierzęta może spowodować uszkodzenia fizyczne, zmniejszone karmienie, zaburzenia trawienia, stany zapalne lub narażenie na toksyny.
•  Zaplątanie się przez zwierzęta, które może spowodować obrażenia, infekcje, uduszenie lub utonięcie.
•  Zmiana siedlisk, sieci pokarmowych, cykli składników odżywczych lub różnorodności biologicznej.
•  Adsorpcja i transport zanieczyszczeń, patogenów lub gatunków inwazyjnych.
•  Wdychanie przez ludzi, które może powodować problemy z oddychaniem, stany zapalne lub raka.
• Rola recyklingu w wytwarzaniu mikroplastiku

Recykling tworzyw sztucznych to proces, który obejmuje zbieranie, sortowanie, czyszczenie i przekształcanie odpadów z tworzyw sztucznych w nowe produkty lub materiały z tworzyw sztucznych. Recykling tworzyw sztucznych może przynieść pewne korzyści dla środowiska i gospodarki, takie jak:

•  Zmniejszenie ilości odpadów z tworzyw sztucznych, które trafiają na wysypiska śmieci lub do środowiska.
•  Oszczędzanie energii i zasobów potrzebnych do produkcji nowych tworzyw sztucznych z paliw kopalnych.
•  Tworzenie miejsc pracy i dochodów dla zbieraczy odpadów i podmiotów zajmujących się recyklingiem.

Jednak recykling tworzyw sztucznych może mieć również pewne wady i ograniczenia, takie jak:

•  Wymagające dużo wody i energii do czyszczenia i przetwarzania odpadów z tworzyw sztucznych.
•  Wytwarzanie emisji gazów cieplarnianych i toksycznych produktów ubocznych podczas operacji recyklingu.
•  Obniżenie jakości i wydajności tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu z powodu zanieczyszczenia lub degradacji.
•  Generowanie mikrodrobin plastiku podczas etapów rozdrabniania i mycia recyklingu.

Niedawne badanie przeprowadzone przez naukowców w Szkocji wykazało, że najnowocześniejszy zakład recyklingu tworzyw sztucznych w Wielkiej Brytanii emitował do 3 milionów funtów mikrodrobin plastiku rocznie do dróg wodnych, które dostarczały wodę do mycia odpadów z tworzyw sztucznych, donosi Phys.org.

Badanie wykazało również, że system filtracji stosowany w placówce był skuteczny w usuwaniu większych mikrodrobin plastiku (>40 µm), ale umożliwiał przepuszczanie mniejszych (<10 µm).

Naukowcy doszli do wniosku, że recykling tworzyw sztucznych może nieumyślnie prowadzić do wzrostu mikrodrobin plastiku w środowisku.

Rozwiązania zmniejszające zanieczyszczenie mikroplastikiem

Zanieczyszczenie mikroplastikiem to złożony i wieloaspektowy problem, który wymaga holistycznego i systemowego podejścia. Niektóre z możliwych rozwiązań obejmują:

•  Ograniczenie produkcji i zużycia tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, takich jak butelki, torby, słomki czy przybory kuchenne.
•  Ponowne wykorzystywanie plastikowych przedmiotów w jak największym stopniu poprzez ich naprawę, zmianę przeznaczenia lub udostępnianie.
•  Poprawa zbierania i sortowania odpadów z tworzyw sztucznych w celu zapobiegania przedostawaniu się ich do środowiska.
•  Zwiększanie wydajności i efektywności procesów recyklingu w celu zminimalizowania wytwarzania i emisji mikrodrobin plastiku.
•  Opracowywanie nowych technologii i metod wykrywania, usuwania lub degradacji mikrodrobin plastiku w różnych środowiskach.
•  Podnoszenie świadomości i edukacja wśród konsumentów, producentów i decydentów na temat przyczyn i skutków zanieczyszczenia mikroplastikiem.

Zanieczyszczenie mikroplastikiem to globalne wyzwanie, które wymaga wspólnych działań i współpracy wszystkich zainteresowanych stron.

Przyjmując bardziej zrównoważone praktyki i innowacje w zakresie produkcji, użytkowania i utylizacji tworzyw sztucznych, możemy zmniejszyć nasz plastikowy ślad i chronić nasze środowisko i zdrowie.

Opracowanie: irme.pl